Eskihisar, Kocaeli ilinin Gebze ilçesine bağlı bir köydür.

Kocaeli'nin Gebze ilçesine bağlı tatil beldesi.

Köy, Bizans ve Osmanlı mimarisini yansıtan eserlerle bezelidir. İlçeye hakim bir tepede kurulu Eskihisar Kalesi, Bizanslılardan kalmadır. Kaleyi Osmanlılar da kullanmıştır. Köy içinde görülmeye değer bir diğer yer, ünlü ressam ve müzeci Osman Hamdi Bey'in müze evidir. Burada yan yana iki ev vardır. Beyaz olanı Osman Hamdi Bey'in evi, diğeri ise, atölyesidir.

Ulaşım
İstanbul'dan 50 km., İzmit'ten 45 km uzaklıktaki Eskihisar'a TEM otoyolu ile yarım saatlik bir yolculuktan sonra ulaşılınabilinmektedir. Çamlıca'dan, Bayramoğlu-Darıca Sapağına kadar 24 kilometrelik bir yol katedip, Bayramoğlu turnikesinden otoyoldan ayrılarak Eskihisar-Feribot levhaları istikametinde iskeleye gelirken, 50 metre kala sola ayrılan yolun sonrasındaki asfalt toprak giriş Eskihisar'a çıkmaktadır. Ya da eski D-100 Karayolu’nda Gebze-Eskihisar Sapağı’ndan güneye dönülerek, yolun güney tarafında yer alan ilk trafik ışıklarına ulaştıktan sonra güneye doğru düz devam edilince demiryolu üzerinde yer alan köprü civarına gelinilmektedir. Köprüden hemen sonra sola dönülüp yol tabelalarına dikkat edilirse, Eskihisar'a giden yol rahatlıkla izlenebilmektedir.

Tarihçe
Bir rivayete göre; Fatih zamanında, İstanbul'u kuşatan askerler arasında üstün başarı gösteren bazılarına, kuşatma sonrası terhis ikramiyesi olarak tımarlı arazi verilmiş, Eskihisar köyü kurulmuştur.

1873 yılında Berlin-Bağdat demiryolunun inşaası ile; köyün birkaç kilometre kuzeyinden demiryolu geçmesi ve Gebze tren istasyonuna 4 kilometre uzaklıkta olması, 19. yy sonu ve 20. yy başlarında, köy ve çevresine ulaşımı kolaylaştırmış, yazlık ikametgah olarak bilinir olmuştur. 

Kültür
Eskihisar'da gezip görülecek yerler arasında ilk sırada ünlü Türk ressam Osman Hamdi Bey'in şu an müze olan evi bulunmaktadır. Türk müzeciliğinin de öncülerinden olan Osman Hamdi, birçok ünlü eserini (örn. Kaplumbağa Terbiyecisi'ni) bu evde yapmıştır.

Eskihisar Kalesi ise köye ayrı bir güzellik katmaktadır. Bizanslardan kalma kalenin içinde yazın birçok etkinliğe ev sahipliği yapan bir amfitiyatro mevcuttur. Yazları Gebze Belediyesi'nin organize ettiği programlarda sinema şöleni, şiir geceleri, aşıklar şöleni gibi birçok aktivite gerçekleşmektedir.

Eskihisar'da sahil boyunca irili ufaklı birçok balık restoranı, çay bahçesi ve kafeterya bulunmaktadır.

Köyde, 40 sene öncesine kadar balıkçılık ve zeytin tarımı yapılırken, sanayileşme ve Gebze'nin değişen nüfus yapısına bağlı olarak, günümüzde zeytincilik kalmamıştır. Bugün, tek tük zeytin ağaçları görülmektedir. Balıkçılık ise, sadece hobi olarak olta balıkçılığı seviyesindedir.

                                      Osman Hamdi Bey Müzesi

 

Coğrafya
Kocaeli iline 45 km, Gebze ilçesine 6 km uzaklıktadır. İstanbul'a ise D100 karayolundan 46 km uzaklıktadır. Haydarpaşa-Ankara demiryolunun 45-46. kilometreleri mevkiinde olup, demiryolu köyün yaklaşık 3 kilometre kuzeyinden geçer.

1873 yılında yapılan demiryolunun, Eskihisar'dan geçirilmesi esnasında, yüksekliği yaklaşık 30 metre olan, 5 adet taş ayaklı bir demiryolu viyadüğü inşa edilmiş, 1950-60 yıllarda demiryolunun çift hat olarak düzenlenmesi esnasında; viyadük devre dışı kalmış ve tabliyesi ile üzerindeki raylar sökülmüştür. Günümüzde; viyadükün 5 adet kesme taştan yapılı , konik şekilli ayakları , mevcut demiryolu paralelinde görülmektedir.

Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri
2007    350
2000    325
1997    480

Ekonomi
Köyün ekonomisi, 1960-70'li yıllara kadar zeytincilik, balıkçılık ,mandıracılık ve sebze ekimine dayanırken, Gebze'nin sanayileşmesi ile, tarımda çalışan nüfusun, sanayi alanında işçi olarak istihdamı sonucu önemli değişime uğramıştır. Eskihisar'ın, 1990-2000 'li yıllarda, köy ve çevresindeki yapılaşmanın artmasına bağlı olarak nüfusu ve sosyal yapısı da değişmiştir. Günümüzde "köy" huviyetinden ziyade Gebze'nin bir mahallesi olarak varlığını devam ettirmektedir.

Altyapı bilgileri

Eskihisar'da gün doğumu
Köyde, özel bir ilköğretim okulu vardır. Köyün hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi yoktur ancak PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.

tr.wikipedia.org/wiki/Eskihisar,_Gebze